cogitatable தமிழ் அர்த்தத்தின் உதாரணம்:

அனுபவத்தால் மட்டும் அறியக்கூடியது.

மேலும் இவர் பொலனறுவைக்காலத்தில் அக்காலச் சிற்பிகள் பல்வேறு விதமான நிர்மாணங்களையும் தோற்றுவிக்க முயன்றுள்ளனர் என்பதை அறியக்கூடியதாகவுள்ளதாக கூறுகின்றார்.

இரையக உண்குழலியப் பின்னோட்ட நோயினால் உண்டாகும் ‘எரியும்’ உணர்ச்சி வேறுபடுத்தி அறியக்கூடியது, இங்கு நெஞ்செரிவு சாப்பாட்டின் பின்னரோ அல்லது இரவு வேளையிலோ ஏற்படும், அல்லது முற்றிலும் பட்டினியாக உள்ள சந்தர்ப்பங்களிலும் ஏற்படும், ஒரு நபர் நீட்ட நிமிர்ந்து படுக்கும் போது அதிகமாகும்.

21-ஆம் நூற்றாண்டு இந்திய அரசியல்வாதிகள் பொறாமை என்பது (பொறாமைக்குணம் என்றும் அழைக்கப்படுகின்றது) "ஒரு நபர் மற்றவரின் (அறியக்கூடிய) மிகச்சிறந்த நடத்தை, சாதனை அல்லது உடைமை ஆகியவற்றை பெறமுடியாமல் போகும் போதும் மற்றும் அதைப் பெற விரும்பும் போதும் அல்லது மற்றொருவர் அதைப் பெறக்கூடாது என விரும்பும் போதும் நிகழும்" ஒரு வித உணர்ச்சியாக வரையறுக்கப்படலாம்.

மேலும், அசோகனின் கல்வெட்டுக்களில் பரவலாகக் காணப்படும் சொல்லான மகா-மாத்ர எனும் சொல்லைப் பயன்படுத்தியிருப்பதன் மூலம், முற்காலச் சாதவாகனர் மௌரியரின் நிர்வாக அமைப்பு மாதிரியையே பின்பற்றியுள்ளமையும் அறியக்கூடியதாயுள்ளது.

பிருகதாரண்யகம் நம் புலன்கள் அறியக்கூடியவைகளுக்கெல்லாம் அப்பாற்பட்ட பிரம்மத்தை நம்மறிவிற்கு உட்படுத்தமாட்டாமையை விளக்குகிறது.

கணாதரின் ஆய்வில் ஆறு பகுப்புகள் (பதார்த்தாக்கள்) உள்ளன; இவை அறியக்கூடியவையும் பெயரிடப்பட்டவையுமாகும்.

கணிதவியலில் மெய்க்கோள் என்பது வேறுபடுத்தி அறியக்கூடிய இரு வேறு பொருள்களில் வழங்குகின்றது: "ஏரண மெய்க்கோள்கள்" (logical axioms), "ஏரணமல்லா பிற மெய்க்கோள்கள்" (non-logical axioms).

பொதுவாக சிலந்திதேள் வகுப்பிலுள்ளவை நான்கு இணையான கால்கள் (எட்டு கால்கள்) கொண்டவை, இதனால் இவை ஆறுகால்கள் கொண்ட (மூன்று இணையான கால்கள் கொண்ட) பூச்சிகளில் இருந்து எளிதாக வேறுபடுத்தி அறியக்கூடியவை.

கடவுள் நம்பிக்கை உள்ளவர்களில் ஒரு சிலர், கடவுள் என்பவர், மனத்தால் மட்டுமே அறியக்கூடியவர்; புற உலகைச்சார்ந்த பட்டறிவுக்கும் கடவுள் என்பவர்க்கும் எந்த தொடர்பும் இல்லை என்றும் கூறுவர்.

இந்தச் சட்டத்தின் கீழ் எந்தவொரு குற்றமும் பிணையில் வெளிவராத மற்றும் அறியக்கூடியது.

கடலுக்கடி பகுதிகளும் கற்பாறைகளாகவே இருப்பதை சில வரைப்படங்களூடாக அறியக்கூடியதாக இருக்கின்றது.

துல்லியமாக அறியக்கூடிய அளவு அலகுகள் இல்லாமை மற்றோர் பெருங்குறையாகும்.